
Startpunt - Huis van de Stad
Deze wandeling start bij het Huis van de Stad, het Apeldoornse stadhuis. Sinds 1992 is het stadhuis van Apeldoorn gevestigd aan het Marktplein.
.jpg)
Het Oude Kantongerecht
Dit rijksmonument heeft tot 2005 dienst gedaan als kantongerecht en bevat nog de originele details en de charme van vroeger. Het ontwerp van Johan Frederik Metzelaar is gebaseerd op het standaardontwerp van Allard Pierson uit 1860.

Gasfabriek
In deze fabriek werden kolen gestookt en het gas dat daarbij vrijkwam werd opgeslagen in een grote gashouder. Daarvandaan werd het verdeeld over de straatlantaarns. De eerste gaslantaarn werd in 1863 onder luid gejuich ontstoken op het Raadhuisplein. Elke avond en ochtend maakten de gaslantaarnopstekers hun ronde om het licht te ontsteken. De eerste twintig jaar was de gasfabriek particulier bezit, maar in 1883 werd ze door de Gemeente Apeldoorn overgenomen.
.jpg)
De Grift
De Grift werd vanwege de goede waterkwaliteit vroeger gebruikt door de vele wasserijen die Apeldoorn bezat. Zij loosden hier vervolgens wel hun afvalwater.

Hoofdstraat 89
Nu is hier een parfumerie gevestigd.

Raadhuisplein 2
Rechts naast dit pand zie je een aantal jugendstilpanden met uitgebouwd venster, zodat men de straat kon overzien. Helaas zijn enkele bijzondere versieringen verdwenen, maar de bovengevels zijn grotendeels in tact gebleven. Bij de ingang van dit pand zie je in het trottoir een tegel met een voetafdruk van de plaatselijk veelbesproken ex-wethouder Porringa.
.jpg)
Het Oude Raadhuis
Het eerste Raadhuis, gebouwd in 1842/1843 werd in 1898 verbouwd. In 1943 is de bovenverdieping geheel afgebrand en pas in 1977 werd het geheel gerestaureerde Raadhuis opnieuw in gebruik genomen. Er zijn drie herdenkingsstenen in de gevel te bewonderen:
a. de eerste steen uit 1842
b. de eerste steen van de verbouwing in 1898
c. de eerste steen van de herbouw in 1977
Tussen Hotel et le Café De Paris en Grandcafé Jules Verne loopt de zogenaamde Prinsengang. Deze werd destijds door de vorst gebruikt bij kerkbezoek. Het Raadhuisplein was vroeger in gebruik als marktplein.

Hoofdstraat 120A
Boven de winkel rechts, in het wit, hangt een bord met de tekst ''Geen beter gemack als eijgen dack''.

Leienhuis
Bij het straatnaambordje Korenstraat vraagt een tekst in de houten kolom de aandacht: “gebouwd MDCCCXCVI Drie Koningen St. Peter”.

CODA
In de hal vind je de Tourist Information én een mooie cadeauwinkel van Apeldoorn. De collectie van het museum omvat een uitgebreide verzameling uit de hedendaagse en moderne kunst en historische objecten, alsmede vele wisselende tentoonstellingen. Tevens vind je in het CODA een leuk café voor een kop koffie.

Van Kinsbergenstraat 9
Ook de panden 1, 3, 5 en 7 zijn van begin vorige eeuw. Pand nummer 4 was vroeger Villa Randerode, waarvan het front aan de Hoofdstraatzijde nog te zien is.

Hoofdstraat 137
Op nummer 146 en 148 (rechts) zie je tegelbeschilderingen van een vroegere middenstander die hier een bakkerij dreef.

Hoofdstraat 171B
Café De Professor nummer 171 (links) heeft gebeeldhouwde hoofden boven de ramen.

Prof. Röntgenstraat 7
Rechts van deze woning staat de Lutherse kerk.

Oranjepark
Het ruim opgezette park wordt gekenmerkt door een aanleg in landschapsstijl met een vijver, gazons en veel oude en bijzondere bomen. In 1960 werd in het park een oorlogsmonument van de Amsterdamse beeldhouwer Hund geplaatst, dat de door brand vervallen muziektent uit 1898 ver- ving. De muziektent is in 1999 weer op dezelfde plek in oude luister hersteld.
.jpg)
Koninklijke HBS
Kees Schilperoort, Harriët Freeser, schrijver Greshoff en ex-ministerpresident Piet de Jong hebben hier lessen gevolgd. De eik tegenover de HBS dateert ook uit 1877 en op het hek eromheen komt het jaartal 1533 voor, het geboortejaar van Willem van Oranje.

Wilhelminapark
Ter gelegenheid van de tiende verjaardag van prinses Wilhelmina in 1890, schonk hij dit park aan de gemeente Apeldoorn en kreeg het de naam Wilhelminapark. In het in landschapsstijl aangelegde park staan thans fraai uitgegroeide bomen, waaronder diverse minder algemeen voorkomende soorten als de rode paardekastanje Na de Theologische Universiteit (nummer 4) zie je op nummer 8 een prachtig voorbeeld van Jugendstil.

Verzetsstrijderspark
Villa Marialust staat op een plek waar tot 1410 koren- en oliemolen De Vlijt heeft gestaan. In 1843 was het pand in handen van de Utrechtse fabrikant De Heus. Hij vernoemde de villa naar zijn dochter Marie en zo kreeg het de naam ‘Maria’s lust’, later verbasterd tot Marialust. Het pand heeft vele eigenaren gehad, maar in 1969 kwam het leeg te staan met alle gevolgen van dien. Uiteindelijk kreeg het gebouw, nadat het door een grondige restauratie in 1975 nog net van de ondergang was gered, de bestemming van Historisch Museum.
Inmiddels is ook het Historisch Museum uit het pand vertrokken en biedt de villa nu huisvest ing aan een reclamebureau en parksociëteit Marialust. De fontein in de vijver bij Marialust is een kunstwerk van Pieter Puype. Deze fontein was in 1932 een geschenk van de Apeldoornse bevolking. In de crisisjaren werd met kwartjes het geld dat nodig was voor de fontein binnengehaald. Hij werd in 1932 onthuld door kroonprinses Juliana in het Oranjepark. De kwartjesfontein raakte echter in verval. Na regelmatig actie voeren voor herstel is in 2009 de fontein gerestaureerd. Deze restauratie is ook weer door een groot gedeelte van de Apeldoornse bevolking tot stand gekomen.

Villa Sonnevanck
Het pand dateert uit het jaar 1901. Het is al zeer lang in gebruik als gerenommeerd B&B-adres.
Jugendstilwandeling
Deze stadswandeling door de binnenstad en parken van Apeldoorn voert je langs de mooiste plekjes waar de kunststroming jugendstil/art noveau terug te zien is in de panden en gevels van de stad.

.jpg)

.jpg)


.jpg)








.jpg)


